maandag 30 augustus 2010

Relevante christenen (2): het verschil maken

Een tijdje geleden begon ik met een blog over 'relevante christenen'. Nu, na mijn vakantie, wil ik daarmee verder gaan.

Laatst was ik in de stad en zag een marktkraam met boeken staan. Ik dacht aan dit thema en ging er bij zitten om te observeren hoe mensen reageerden. Driekwart zag het niet eens en liep voorbij. Af en toe spraken de mannen bij de stand mensen aan. Aan de hand van een foldertje. Af en toe leidde dat tot een gesprekje, maar meestal nam men het foldertje aan zonder er verder op in te gaan. Want de stijl is hetzelfde als de krantenjongens die je onder het mom van een gratis krant aanbieden een abonnement willen aansmeren. Veel van de folders komen dan ook uiteindelijk op de straat terecht. "Weet u waar u naar toe gaat?" vraagt het foldertje. Het foldertje weet het in ieder geval wel...

jaren geleden was ik niet tevreden over de manier waarop evangelisatie werd gedaan in mijn toenmalige gemeente in Arnhem. We deden een soort standaard, waarbij een ding voorop stond: mensen moesten naar de kerk worden getrokken. Er was een stramien dat herkenbaar is in veel kerken. Je organiseert een actie op een dag. Van tevoren wordt in de kerk gebeden en verlangd om veel mensen te ontmoeten. '...dat we maar veel contacten mogen ontmoeten'. Na een tijd van voorbereiding die per keer verschillend was, maar over het algemeen lang duurde, gingen we 'naar buiten'. We deden de actie op allerlei manieren, maar vooral om mensen tegen te komen en met hen te praten. Waar was het op gericht? Om mensen het evangelie te vertellen. Negen van de tien keer waren mensen niet zo geïnteresseerd. We waren dan ook zeer blij als we een keer wel een gesprek hadden. En hoopten die 'contacten' weer te mogen tegenkomen in de kerkdienst waar we ze voor uitnodigden. Op de zondag keken we dan uit en merkten dat niemand van de contacten was gekomen. Teleurstelling alom.

Die manier van werken wordt tegenwoordig ook wel inside-out genoemd: je gaat van binnen naar buiten om mensen van buiten naar binnen te trekken. Omdat ik merkte dat dit niet werkte, ben ik verder gaan denken en experimenteren. We gingen kijken naar onze omgeving, omdat we verlangden naar structureel contact en niet incidenteel contact. We kwamen terecht bij de werkgroep Spijkerkwartier, die de wijk waar onze kerk in stond wilde verbeteren en zich hard maakte voor de verwijdering van de prostitutie uit deze woonwijk. Wij sloten ons aan als gebruiker van de wijk (niemand van de gemeente woonde er) en gingen meedenken over hoe we de wijk konden verbeteren. We zagen aanknopingspunten. Ook wij waren, vanuit een heel ander gezichtspunt, niet erg blij over prostitutie. We gingen mee met acties en bedachten ludieke vormen om de gemeenteraad van ons gelijk te overtuigen.

Terwijl we zo bezig waren met nadenken, gebeurde het na de vergadering regelmatig dat we een biertje dronken. Aan de bar kregen we dan een diepgaander gesprek. Doordat we niet meer 'van buiten' kwamen, meer deel van het geheel werden, raakten we met elkaar vertrouwd en op basis daarvan ontstonden die gesprekken. Gesprekken die we na de volgende vergadering weer konden verder zetten. In de onderlinge contacten leren mensen ons kennen. Daarin, juist in dat eenvoudige, kunnen we relevant zijn, HET VERSCHIL MAKEN.

woensdag 11 augustus 2010

Column Friesch Dagblad 22: Rust

Vakantie. Een tijd van uitrusten. Tot jezelf komen. Nieuwe kracht opdoen na een drukke periode.
We gaan op vakantie. Liggen dagelijks aan het strand en lezen boeken of tijdschriften. Even het lichaam rust gunnen en de geest andere literatuur of lectuur, waardoor ook die rust of nieuwe kracht krijgt. Weer anderen gaan naar nieuwe streken om avontuur te beleven. Gaan ver weg om te ontdekken dat ze in een hotel of appartement zitten met heel veel landgenoten. Nieuwe gerechten uitproberen. Mooie gebieden ontdekken die zo anders zijn dan in het land van herkomst, dat de verbazing over dat gans andere de drukte en onrust van het leven van alledag doet vergeten.

Na een week in het dichtbije maar toch zo verre Antwerpen, besluit ik de rest van mijn vakantie te besteden in eigen huis. De rust in die omgeving is dusdanig, dat een boerengezin dat ooit bij ons op bezoek was zich afvroeg hoe wij het hier konden uithouden. Want ja, een stadswijk in de zomer is bij lange na niet te vergelijken met het boerenerf op het platteland.

Geluiden zijn er voldoende. Zittend in mijn huiskamer, hoor ik de geluiden van spelende kinderen en dat van motoren van de werkers die in enkele weken een mooie nieuwe straat voor ons huis bouwen. Als de bouwers zijn verdwenen, blijft het geluid van mensen hoorbaar. De motoren maken plaats voor groepjes vrouwen het bankje voor ons huis bezetten. De hangplek wordt om en om ingenomen door Turkse en Surinaamse vrouwen met dito geluiden. De kinderen ondertussen lijken energiepillen te hebben geslikt, want hun gegil, geren, gelach en soms ook gehuil gaat door tot nadat het donker is geworden (en dat is laat in de zomer). Bij een gezellige barbecue die naar goede Turkse gewoonte rond negen uur 's avonds begint is het al snel tot na het middernachtelijk uur als de kinderstemmen verstommen.

Soms maken die kinderstemmen dan plaats voor de wat oudere jeugd die het bljjkbaar te warm vindt om onder of op de dekens te rusten van de dag die achter hen ligt. Of ze hebben een groot deel van de dag vervangen voor de nacht, getuige ook mijn kinderen die over het algemeen niet voor het middaguur beginnen aan het ontbijt. En die jongeren denken dan niet aan het pleintje waardoor geluiden versterkt worden. Welnee, de auto scheurt door de straat. Stopt met gierende remmen. De deur opent en de muziek komt ons als een housefestival tegemoet. En daar moet men natuurlijk bovenuit kunnen praten, wat soms gezellige taferelen geeft.

Gisteren nog werd de rust op een andere manier verstoord. Geluiden van sirenes gingen door de buurt. Ambulance, brandweer en politie reden door de wijk. Als rechtgeaarde wijkbewoner vloog ik op de plek van onheil af. Waar het geluid van nieuwsgierige mensen de straat vulde. Een binnenbrandje veroorzaakte de commotie en zorgde voor heel wat zomerse geluiden en bijbehorende geuren.

Voor velen is deze beschrijving een spookbeeld, waardoor hun idee van rust wordt verstoord. Hoe kun je daarin leven? Het is waar. Je moet er tegen kunnen. We schrikken niet meer wakker van een schreeuwende jongere in het nachtelijk uur. We kijken niet meer op van een man die wat teveel in zijn glaasje heeft gekeken. 's ochtends vroeg blijkt dat de stad de natuur niet heeft uitgebannen. Gekwetter bezorgt sommige gezinsleden een natuurlijke wekker. Wat zij niet in dank afnemen.

Midden in de stad zit ik nu veel met een boek in huis of in de tuin. Afgesloten van de rest van de wereld met toch de geluiden van alledag om mij heen. Ik hou van de stad. Ik hou van haar geluiden. Ik hou van haar geuren. Ik hou van de rust die daar toch soms in te vinden is. Wie zijn rust zoekt in uiterlijke omstandigheden, komt hier bedrogen uit. Wie de rust zoekt in de binnenkamer of in de binnentuin, zal verbaasd zijn hoezeer de innerlijke rust ook in deze omgeving te vinden is. Ik zou zo zeggen: geniet ervan!