dinsdag 16 juni 2009

Friesch Dagblad Column 8: Humor

Mijn volgende column is te bewonderen in het Friesch Dagblad vandaag. Maar natuurlijk gewoontegetrouw ook hier door te lezen.

Humor is een geweldig en door christenen te veel vergeten middel

'Lachen is gezond', ‘Een vrolijk hart brengt een lach op het gezicht, een verdrietig hart pijnigt de geest’ en ‘Een vrolijk hart bevordert een goede gezondheid, een sombere geest verzwakt het lichaam’.

Drie spreuken die gaan over het belang van lachen en humor. Om ons heen is het soms kommer en kwel en lijkt het alsof iedereen problemen heeft. De kredietcrisis grijpt om zich heen en het Journaal pepert het ons allemaal nog even extra in. Het is een moeilijke tijd en daar moeten we vooral van doordrongen zijn.

Juist in deze tijd zoeken mensen naar enige ontspanning uit de druk van de tijd. Ze kijken op televisie vooral naar ontspannende programma’s. Er komen nieuwe tv-kanalen als Comedy Channel bij. We hebben even tijd voor de noodzakelijke verlichting nodig en komen tot rust bij die lachwekkende programma’s.

Wijsvinger
Christenen vragen zich soms af waarom hun medelanders nu juist naar dat soort afleiding zoeken en niet verder zoeken dan hun afleidende neus lang is. Met een figuurlijke priemende wijsvinger spreken ze smalend over ‘het volk dat alleen brood en spelen wil’. Om vervolgens de games, de spelletjes, de kluchten of de showprogramma’s af te doen als nietszeggend en onnuttig.

Gelovigen wijzen echter op een splinter, terwijl ze een balk in het eigen oog hebben als hen een humoristische spiegel wordt voor gehouden. Dan is alles ach en wee. Want die ongelovigen spreken beledigend over het eigen geloof. Om vervolgens al verdedigend tot aan de hoogste rechter het eigen gelijk over het recht om beledigd te mogen zijn te behalen.

Wat is Theo van Gogh toen hij nog leefde vaak door christenen verguisd om zijn afschuwwekkende uitspraken over Jezus. Hoezeer hebben christenen zich geërgerd over toneelstukken waarin God als een ezel werd voorgesteld. Om dan maar niet te spreken over spotprenten waarin de christelijke religie openlijk werd bespot.

Is humor niet juist een geweldig en door christenen te veel vergeten middel? Om anderen iets te leren. Maar ook om onszelf een spiegel voor te houden. Sommige geloven staan bekend om hun kunst van zelfspot. Sommige joodse groepen kennen een geweldige humor waarin het eigen leven van een lachwekkend randje wordt voorzien. Een gezond en volwassen geloof is het geloof dat zichzelf van een afstandje durft te bezien en daarvan de humor inziet.

Luisteren naar de spot en satire over het geloof is van zoveel meer waarde. Want over
het algemeen heeft die spot niet de kern van het geloof op het oog, maar de uitingen daarvan. De menselijke kant van de religie, waar helaas, naast veel goeds, heel veel kwaads uit is voort gekomen.

Synodes
De positie van pastores en dominees, kerkenraden en synodes, of de behandeling van vraagstukken die zover van de vragen van deze tijd af staan dat een buitenstaander niet anders kan doen dan er met grote vraagtekens een spottende satire over te houden.

Tegenover een volwassen geloof dat zichzelf met humor van een afstandje kan bezien, staat een angstig, onzeker, naar emancipatie smachtend geloof dat door achterstand allerlei wegen aangrijpt om maar te bewijzen dat het eigen geloof het enig ware geloof is. Waarin men ter verdediging al snel in fundamentalisme vervalt, dat alleen maar hamert, eist, verwacht, of in het slechtste geval terroriseert, zonder ook maar een vleugje van zelfspot.

Dan denken we al snel aan die terroristen die er alles voor over hebben om hun gelijk te halen, zelfs hun eigen leven. Want die zijn fanatiek en eng. Nu zie ik christenen niet als terroristen, maar een geloof waarin de humor wordt uitgebannen als een nietszeggende of onnodige bezigheid, loopt al snel het gevaar een enghartige religie te worden.

‘Een vrolijk hart bevordert een goede gezondheid’. Wat zou er gebeuren als christenen het vrolijke hart niet alleen met de mond - als zondaar met hele noten of handuitstrekkend met praise - belijden, maar daadwerkelijk gaan beleven en uitleven in het leven rondom hen heen. Ik zou zo zeggen: ‘Laat ze eens lachen!’ En lach dan vooral om uzelf!

zondag 14 juni 2009

Rondwandeling door Klarendal

Gisteren heb ik met Paul Abspoel een middag uitgetrokken om samen door mijn wijk Klarendal te lopen en te praten over de visie die wij hebben voor onze wijk.

Van tevoren even lekker koffie drinken in Villa Klarendal en dan er op uit om een sightseeing door deze mooie wijk te maken. Gelukkig was het een mooie dag en dan heb je de zonnige kant van de mensen mee. En dat hebben we geweten...

Stop nummer een was onze Sint Janskerk, een mooie kerk die beeldbepalend is in de wijk. Voordat ik het wist, stonden we in de kerk te praten met de koster die niet-zo-wijkgericht is als ik getuige het feit dat ze in Twello woont en niet in de wijk.

We stappen de kerk uit en worden van veraf begroet door andere bekenden van me die wel echt in de wijk wonen en het laten zien met het biertje in de hand voor hun huis. Een van hen verhaalt hoe God in zijn leven werkt.

Een klein kwartiertje vol gesprek over deze mooie wijk lopen we verder door de wijk en komen op een gegeven moment vermoeid door de zware stappen omhoog (ja, het gaat hier echt steil omhoog!) bij een snackbar aan. De eigenaar is genegen voor een gesprek terwijl wij ons ijsje opeten. Over multiculturaliteit en oorlog.

We lopen weer verder en komen terecht bij de mooie speeltuin De Leuke Linde. Waarempel weer een gesprek met een oud-raadslid dat deze speeltuin heeft helpen opbouwen en daarvoor afspraken heeft gemaakt met de joodse gemeenschap om de begraafplaats alleen te overdekken met gras. De kinderen spelen dus op de graven van de overleden joden. Gelukkig dat niet iedereen dat weet.

We eindigen bij restaurant Goed Proeven waar we de titel aan ons lichaam laten gebeuren met een Palmpje. Het tweede wordt ons aangeboden door een gezin met wie we al relaxend aan de praat raken en waar het gaat over opvoeden en mooie mensen.

Klarendal heeft zich gisteren weer van zijn goede kant laten zien. Ze heeft bevestigd wat ik altijd over de wijk gezegd. Het is een mooie wijk met mooie mensen! Ik voel me er thuis en mag af en toe wat mee geven. Maar net zo vaak krijg ik er ook weer wat van terug. Dat was gisteren weer zo heerlijk het geval.

Paul heeft inmiddels zijn kant van de wandeling beschreven in twee stukjes. Lees ze hier (deel 1) en hier (deel 2). Bekijk ook de fotoblog die hij heeft gemaakt.

maandag 1 juni 2009

belong-believe-behave

Ik ben langzamerhand de weg opgegaan waarin ik mensen van harte verwelkom die nog helemaal niet geloven en zich daar ook niet naar gedragen. We komen allerlei prachtige mensen tegen.

Soms wordt ons systeem echter mooi omgegooid door onverwachte omstandigheden. Mensen die zich nogal uitzonderlijk gedragen door bijvoorbeeld uitgesproken hebberigheid, of een alles-voor-zichzelf mentaliteit.

We zitten gezellig aan tafel en iemand neemt een brood. Vervolgens wordt de jampot gepakt en daaruit een behoorlijke klodder op het broodje gesmeerd waardoor het broodje wordt omgetoverd tot een fraai taartje. De mensen rondom kijken de ogen uit.
Tijdens een diner scheppen enkele mensen hun bord zodanig vol dat het eten er bijna van af valt.
Nog voordat de laatsten beginnen aan het opscheppen van de maaltijd, staan er al weer mensen in de rij die zich voordringen om hun tweede ronde op te scheppen.
Iemand komt om kwart voor elf met een zeer geërgerd gezicht binnen, schuift aan tafel, snauwt naar een ander waarom het eten nog niet begint en eist zijn koffie voor zich op. Als een ander iets zegt van de gedragingen voelt de persoon zich zeer gepikeerd, pakt brood en beleg en begint ongegeneerd met eten, terwijl de maaltijd nog niet is begonnen.

Zomaar een aantal voorbeelden van de afgelopen maanden van mensen die zich bij ons thuis voelen. Vraag is of dat thuis zijn gepaard mag gaan met een ongeregeld leven zonder enige regels, of dat we toch paal en perk mogen stellen aan de mensen die komen. Oftewel: mogen we van mensen die zich thuis voelen een bepaalde vorm van fatsoen verwachten?

Dat lijkt me wel. Anders kan iedereen maar aanmodderen en wordt een brunch en viering of welke activiteit dan ook wordt georganiseerd een ongeregeld zooitje. Daarmee loop ik wel tegen de driedeling belong-believe-behave aan. Want van sommigen die zich bij ons thuis voelen (= belong), maar nog niet geloven (= believe) vragen we wel zich te houden aan bepaalde fatsoensnormen of door ons opgestelde regels (= behave). Waardoor we de lijn krijgen dat van sommige mensen de driedeling belong-behave-believe mag worden verwacht. Doordat ze zich thuis voelen, mogen ze zich houden aan de regels die thuis hanteert. Voor sommigen zullen die regels de weg naar het geloof doorkruisen. Zeker als we mensen de wacht aanzeggen als ze zich moedwillig niet willen gedragen in gezelschap van andere huisgenoten.

Maar goed, dan geven we prioriteit aan die andere huisgenoten en hopen en bidden dat er een tijd komt dat diegene tot inkeer komt en toch terugkomt om zich aan te passen aan de regels van het huis.