zaterdag 22 juni 2013

Integreren? Ik kap ermee

Onder deze titel stond vanochtend een opinieartikel van Laila Ezzerolli in De Volkskrant. Zij beschrijft haar leven in ons land in drie stadia: 
- haar basisschool, waar zij door de Nederlandse "onderklasse" als buitenlander werd gezien;
- haar middelbare school, waar zij als hulpbehoevende door de middenklasse werd gezien en geholpen;
- haar universitaire opleiding, waar zij door de bovenklasse als een interessant exotisch exemplaar werd gezien.

Haar conclusie: "als een witte Nederlander analfabeet, homofoob, seksistisch, antisemitisch, of werkloos is, staat zijn burgerschap nog steeds buiten kijf. Maar ben je bruin of zwart en bezit je één of meer van voornoemde eigenschappen, dan ben je 'niet geïntegreerd'."

en: "Ik kap er dus mee, met integreren. Ik wil een gelijkwaardig burgerschap en zonder schaamte of ongemak 'ons land' kunnen zeggen. Ik wil een inclusief burgerschap, geen exclusief. En zeker niet als die exclusiviteit meer samenhangt met kleur dan met cultuur."

Hoe hard dit ook klinkt, ik onderschrijf haar conclusies. Zelfs mijn eigen kinderen, afkomstig van een geboren Nederlander en een goed geïntegreerde, vanaf vijf jaar in Nederland wonende, Indo, worden vaker aangesproken door politieagenten op straat. Rijdt een blanke Nederlander naast hen, dan worden zij aangesproken en niet de blanke (want hoe weet je dat dit een Nederlander is? Het kan ook een Deen, Duitser of Amerikaan zijn).

In vergelijking met de gemiddelde bewoner van een krachtwijk zijn veel "buitenlanders" veel meer aangepast en geïntegreerd. Aangepast waaraan? Aan wat de algemene normen en leefregels in Nederland heten te zijn. De "Nederlandse" cultuur. Ezzerolli beschrijft tekenend hoe haar moeder lang heeft gedacht dat de onderklassecultuur dé Nederlandse cultuur was. "Te pas en te onpas een krat bier naar buiten slepen en met zijn allen dronken worden in de speeltuin.... Tienerzwangerschappen, werkloosheid, criminaliteit, huiselijk geweld en elk weekend met de caravan naar de camping..."

Ja, ook dit is Nederland. De cultuur die de midden- en bovenklasse liefst wegstoppen. In aparte wijken, zodat zij er geen last van hebben. Maar het is ook Nederland en het hoort bij het Nederlandse erfgoed, misschien zelfs meer dan de cultuur van de midden- en bovenklasse. Wanneer hoor je erbij? Als je voldoet aan de normen die in de hogere cultuur gewoon zijn: individualisme, rationalisme, alles met mate, streven naar het beste in jezelf. Is dat misschien een van de redenen dat de emancipatie van de krachtwijken keer op keer mislukt? Want de volkscultuur is niet individualistisch, maar collectivistisch. Het beste uit jezelf halen is daar geen norm. Want je bent onderdeel van het geheel van de wijk.

Maxima kwam ooit tot de concusie dat dé Nederlandse cultuur niet bestaat. En gelijk heeft ze. Maar de midden- en vooral bovenklasse viel over haar heen. Die cultuur bestaat toch wel? Ja, in hun eigen hogere klasse gedachten. In het eigen kringetje waar zij verkeren. Met zoveel mogelijk activiteiten voor je kinderen, dat zowel jouw kinderen als jij er van stress er bij neervallen. Met verplichte theaterbezoeken. De schrijfster wilde er zo graag bij horen. Zij kon niet veel doen aan haar "beperkte mogelijkheden voor statusverhogende merkkleding en dure vrijetijdsbesteding. Oililly, Kipling, hockey en wintersport: een ver-van-mijn-bedshow."

Een inclusief burgerschap. Klinkt goed. Erbij mogen horen, omdat je er woont en er bent opgegroeid. Geen blik meer op uiterlijk. Maar mensen accepteren zoals ze zijn. Het andere als onderdeel van de Nederlandse cultuur. Helemaal Nederlander en toch anders. Zoals een Limburger volbloed Nederlander kan zijn en voluit Carnaval kan vieren, waar de Nederlander-boven-de-rivieren niets mee heeft. Zoals de Nederlander op pakweg de Veluwe op zondag de zwarte kousen aantrekt, het hoedje opzet of het zwarte pak aantrekt om twee keer per zondag zich onder te dompelen in de voor buitenstaanders onverstaanbare tale Kanaäns. Waarom mogen onze islamitische Nederlanders dan niet hun hoofddoek aantrekken en ter plekke hun schoenen uitdoen om voor buitenstaanders onverstaanbare tale Imaëls te reciteren en zich onder te dompelen in een ritueel gebed op vrijdag?

Geen opmerkingen: