Het zit weer in de lucht. We merken het op allerlei manieren. 's Avonds tot diep in de nacht gefeest. Mensen die extra boodschappen doen. Want na zonsondergang moet er vooral feestelijk gegeten worden. De bijna kerstachtige sfeer die in moslimlanden lijkt te heersen in deze periode vervult onze omgeving. Het is ontegenzeggelijk de tijd van Ramadan. Mensen vasten tussen zonsopgang en zonsondergang. Ze hebben plastic kaartjes die aangeven wanneer de zon opgaat en wanneer die ondergaat. De wekker wordt extra vroeg gezet zodat er nog ruimte is om iets te eten en te drinken voordat men weer een zware vastendag in gaat.
In de tijd dat wij in deze wijk wonen, hebben we al veel Ramadan-maanden meegemaakt. Doordat de islamitische kalender verbonden is aan de maan, verschuift de vastenmaand elk jaar telkens met enkele dagen terug. Een tijd geleden viel hij midden in de winter. Dan is vasten vrij gemakkelijk, omdat er minder licht is overdag en er in ons land ook nog een wintertijd geldt. In deze periode is het vasten duidelijk moeilijker, omdat het langer licht is, warmer is en het vasten langer duurt.
Het is bekend dat het vasten voor een moslim zeer op het gemoed kan werken. In positieve en in negatieve zin. In positieve zin wordt het vasten wel een innerlijke reiniging genoemd door het uiterlijk vertoon te laten staan. Daardoor is een mens meer bezig met zijn geestelijk leven en is hij meer gericht op Allah die de bron is van alle leven. In moslimlanden is de islam het sterkst tijdens deze maand. Men voelt zich weer gezamenlijk op elkaar betrokken, doordat iedereen aan het vasten mee doet.
In negatieve zin is het ook een last om de hele dag niets te eten en te drinken. Alles te laten staan wat je nodig hebt om gezond te kunnen leven, terwijl het werkend leven doorgaat. Dat werkt ook zeer op het gemoed. De maand was nog maar enkele dagen ingegaan of we hoorden naast ons een fikse ruzie. Gegil en geschreeuw. Er viel het een en ander op de grond. Wij zeiden tegen elkaar dat het weer duidelijk is in welke maand we leven. Een paar dagen later waren de overburen aan de beurt. Een flinke ruzie waar op een gegeven moment zelfs de politie met vier man aan te pas moest komen. Gisteren vertelde mijn zoon dat zijn collega die altijd vrolijk is en goedlachs door het leven gaat, nogal door het lint was gegaan. Een andere collega vroeg hem om een weegschaal en dat schoot hem in het verkeerde keelgat. Of de weegschaal hem nu aan eten deed denken of dat alle geuren van de keuken hem als moslom-kok even teveel werden, de oorzaak weten we niet. Maar het kwam bijna tot een handgemeen, waarbij de beide mannen elkaar uitnodigden om het buiten even met de handen op te lossen. Het brandje werd in de kiem gesmoord, maar het gaf wel stof tot nadenken.
Wij kwamen tot de spontane, niet negatief bedoelde, woordgrap: "Ramadan? Ramme dan!" De geest is gewillig, het vlees is zwak, zei ooit een wijze broeder geïnspireerd in een van zijn brieven. Ook al lukt het om je hele lichaam in bedwang te houden, het moet er op een andere manier uit. Proberen God te dienen op een oprechte manier is nog wel eens lastig. Want dat lichaam snakt naar brandstof voor meer energie. En een maand zonder de intimiteit van vrouw of man geeft ook behoorlijke spanning. Dus komt die spanning er op een andere manier uit.
De volksaard bepaalt hoe mensen omgaan met wetten die ze moeten naleven. In de volksaard van de moslimlanden is agressie en emotionaliteit een bekend fenomeen. Men komt snel tot emotie. Die moet eruit! Ik heb diezelfde problemen in andere religieuze groepen gezien die koste wat het kost de wetten van God moesten houden. Ik kom zelf uit een calvinistisch nest en zie in mijn familie de gevolgen van wat streng calvinisme teweeg kan brengen. Verscheidene familieleden van moeders kant waren zwaarmoedig en hebben dat tot in de dood met zich meegedragen. De meer ingetogen volksaard van Nederlanders zorgt ervoor dat wij er niet op los slaan, huizenhoog schreeuwen of uitbundig tot huilen in staat zijn. Wij houden alles meer bij onszelf. Maar als we dan proberen die moeilijke wetten van God na te volgen, komen we onszelf tegen. We weten geen raad met onze emotie en komen terecht in depressie of angst.
Dit om maar aan te geven dat ik besef dat niemand in staat is om menselijkerwijs God te behagen. We kunnen niet aan die hoge eisen voldoen en frustreren onszelf als we dat wel proberen. Als mensen mij vragen wat ik ervan vind dat mensen Ramadan houden, zeg ik ze dat ik het respecteer dat mensen op die manier proberen hun God te dienen. Maar als die dienst uitloopt op knokpartijen, huilbuien of emotionele ontlading vraag ik mij af of Allah daar wel zo blij mee zal zijn. Zal het emotionele rammen in feite niet gelijk zijn aan het breken van het vasten, waardoor alle vasten voor niets is geweest?
Maar ik wens ze succes en hoop dat ze een liefdevolle manier vinden om Ramadan te vieren zonder ramme dan.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten